WSOLA

TRASA NIEBIESKA
POŁUDNIOWA

Historia
Wsola została odnotowana jako parafia w Liber beneficiorum Jana Długosza, gdzie wskazywano istnienie w 1440 r. kościoła wsolskiego pod wezwaniem św. Bartłomieja. W okresie Reformacji „posiadaczami” Wsoli byli m.in.: Anna ze Ślizów Dąbrowska, określana jako heretyczka, Anna Ożarowska, kolatorka walcząca z kościołem o dobra plebańskie, wielki brat polski Andrzej Lasota oraz bratanek Jana Kochanowskiego, sędzia lubelski Adam Kochanowski, który w XVI w. zamienił kościół we Wsoli na zbór ariański. Kolejny dziedzic Wsoli, Krzysztof Siemieński odzyskał dobra kościelne. W 1629 r., na miejscu starego drewnianego kościółka, wybudował murowaną świątynię.
W kolejnych latach właścicielami Wsoli był też zięć poety Jana Kochanowskiego, Stanisław Witkowski i wnuczka poety, Elżbieta. Maria Magdalena Pruszakówna herbu Leliwa. Udostępniła ona pałac i folwark bratanicy, Aleksandrze z Pruszaków oraz jej mężowi, Jerzemu Gombrowiczowi, bratu Witolda, który był ich częstym gościem. Pobyty we Wsoli były nie tylko okazją do wypoczynku i dawały możliwość pisania, ale także obserwacji środowiska ziemiańskiego. Witold ostatni raz przebywał tu w 1939 r.

Współczesność
We Wsoli, w pałacyku Jerzego Gombrowicza, jest dziś Muzeum Witolda Gombrowicza.